Vücudun savunma sistemi olarak bilinen bağışıklık sistemi, hastalıklarla mücadelede en önemli parametredir. Eğer bağışıklık sistemi düşükse hastalıklara yakalanma olasılığı yükseldiği gibi hastalıkla mücadele gücü de düşer. Bu nedenle immün sisteminin her zaman güçlü olmasını sağlamak gerekiyor. Dolayısıyla bağışıklık sistemi nasıl güçlendirilir sorusunun yanıtı istisnasız herkesi yakından ilgilendiriyor.
Bağışıklık sistemini güçlendirmek için sadece kış vitaminleri olarak bilinen bazı vitaminleri düzenli olarak kullanmak yeterli olmayabilir. Özellikle çeşitli gıdalardan vitaminleri temin etmek noktasında pek çok kişi yetersiz kalıyor. Bu noktada devreye takviye vitaminler giriyor. Elbette bağışıklık sistemi güçlendirmek için hangi vitaminler kullanılmalı ya da nelere dikkat edilmeli gibi soruların yanıtını da aktaracağız. Öncesinde immün sistemini ve bu sisteme bağlı hastalıkları mercek altına almakta fayda var.
Bağışıklık Sistemi Nedir?
Yabancı ve zararlı organizmaların vücuda girmesini engelleyen, eğer girmişse bu organizmaları yok eden sistem, bağışıklık sistemi nedir sorusunun yanıtıdır. Bağışıklık sistemi mikroplara karşı vücudu korumakla birlikte vücuda giren mikropların yayılmasını engelleme ya da geciktirme özelliğine de sahiptir. İmmün sisteminin özelliklerinden biri de vücuda yabancı olan milyonlarca mikrobu, organizmayı tanıyabiliyor, ayırt edebiliyor olmasıdır.
Bağışıklık Sistemi Hastalıkları
Tıpta bağışıklık sistemi hastalıkları ‘otoimmün hastalıklar’ olarak adlandırılıyor. Bu hastalıkların sayısı 80’den fazladır. En sık görülen 14 otoimmün hastalık ise şu şekildedir:
- Tip 1 diyabet
- Romatoid Artrit
- Sedef Hastalığı (Psoriazis)
- Multipl Skleroz (MS)
- Sistemik Lupus Eritematozus (SLE)
- İnflamatuar Bağırsak Hastalığı (İBS)
- Addison Hastalığı
- Graves Hastalığı
- Hashimoto Tiroiditi
- Sjögren Sendromu
- Myastenia Gravis
- Otoimmün Vaskülit
- Pernisiyöz Anemi
- Çölyak Hastalığı
Bağışıklık sistemi hastalıklarının neden oluştuğuna dair net bir bulgu olmadığını söyleyebiliriz. Bu alanda yapılan çalışmalar neticesinde elde edilen veriler arasında 1 tanesi ön plana çıkıyor. O da bir yaralanma yahut enfeksiyon sonucunda bağışıklık sistemini aşırı düzeyde aktif hale gelmesi ve bunun da sistemde bozukluklara yol açmasıdır.
Bağışıklık Sistemi Düşüklüğü Belirtileri
Tıpkı hastalıklar gibi immün sisteminin düşük olmasının da bazı semptomları olabiliyor. Ancak bağışıklık sistemi düşüklüğü belirtileri ile bazı hastalık belirtilerin çoğu zaman birbirine karıştırıldığını da aktarmak gerekir. Bu nedenle belirtiler ortaya çıktığında en kısa zamanda doktora başvurulması ve sorunun kaynağının araştırılması sağlanmalıdır. Vücut, bağışık sistemi düştüğünde ne gibi sinyaller verir sorusunun yanıtını kısa bir liste halinde aktarabiliriz:
- Sık sık hastalanma
- İyileşmenin çok uzun sürmesi
- Vücuttaki yaraların çok uzun sürede iyileşebilmesi
- Ağız ve çevresinde uçuk çıkması
- Vücudun bazı bölgelerinde mantar enfeksiyonu olması
- Diş etlerinde iltihaplanma, kızarıklık oluşması
- Kasık bölgesinde kızarıklıklar olması
- Gıdaları hazmetmekte zorlanma
- Vücutta şiş ve ağrılı bezler oluşması
- Koku alamama
- Vücut salgılarında azalma ya da salgıların yok olması
- Solunum sıkıntıları yaşama
- Saç dökülmesi
- Kırışık ve kuru bir cilde sahip olma
- Eklemlerde sertleşme olması ve şişmeler
- Dikkat bozukluğu
- Odaklanmakta güçlük çekme
- Genel bir isteksizlik ve yorgunluk hali
- Depresyon
Elbette yukarıda sıraladığımız belirtilerin tamamının her durumda ortaya çıkmadığını eklemeliyiz. Bazı belirtiler bağışıklık sisteminin zayıflamaya başladığını gösteren erken belirtilerdir. Bazıları ise immün sisteminin artık çökme aşamasında
olduğunu gösterir. Önemli olan unsur ise hangi belirti ne kadar yoğun yaşanıyor olursa olsun bir hekime başvurmakta geç kalınmamasıdır.
Bağışıklık Sistemi Güçlendirmek için Hangi Vitaminler Kullanılmalı?
Herkesin bağışıklık sistemi nasıl güçlendirilir sorusunun yanıtını çok iyi bilmesi gerekiyor ve vitamin takviyesi almadan önce kesinlikle doktor ve uzman kişilere danışılması önemlidir.
- İmmün sistemini güçlendirmek için atılabilecek en büyük adımlardan biri vücudun günlük vitamin ihtiyacını karşılamaktır. Bu noktada özellikle C vitamini ve A vitamini takviyelerinin düzenli olarak alınmasında doktor kontrolünde fayda var. En önemli vitaminlerden biri de E vitamini olduğundan E vitamini takviyesinin de uzmana danışarak alınması önerilir.
- Demir, çinko, selenyum gibi bazı minerallerin de düzenli olarak alınması, vücudun mineral ihtiyacının karşılanması büyük önem taşır. Eğer bu mineralleri içeren gıdaları düzenli olarak tüketemiyorsanız takviye olarak almayı tercih edebilirsiniz.
- Günde en az 2,5 litre su tüketimine önem verilmelidir. Düşük su tüketimi sadece bağışıklık sistemini değil vücudun tüm sistemlerini olumsuz yönde etkiler.
- Hareketsiz yaşamdan uzak durulmalı ve mutlaka düzenli olarak egzersiz yapılmalıdır.
- Bağışıklık sistemi ile sindirim sistemi arasında sıkı bir bağ bulunuyor. Bu nedenle sindirim sistemini destekleyen probiyotik ve prebiyotik alımına dikkat edilmelidir.
- Böylelikle sindirim sistemini ve dolaylı yoldan da bağışıklık sistemini güçlendirmek mümkün olacaktır.
- Kişisel temizliğe ve hijyene önem verilmelidir.
- Stresten ve gerginlikten olabildiğince uzak durulmalıdır. Yapılan çok sayıda araştırma stresin bağışıklık sistemini zayıflattığını ortaya koydu.
- D vitamini içeren gıdalar veya uzman kontrolünde D vitamini ihtiyacı mutlaka karşılanmalıdır.